Zebranie wiejskie (obok sołtysa i rady sołeckiej) jest jednym z organów, funkcjonujących w sołectwie. Stanowi organ uchwałodawczy, którego zadaniem jest podejmowanie uchwał w sprawach ważnych z punktu widzenia sołectwa i jego mieszkańców. W zebraniu wiejskim mogą uczestniczyć wszyscy mieszkańcy sołectwa bez względu na wiek. Natomiast prawo do głosowania mają stali mieszkańcy sołectwa, posiadający czynne prawo wyborcze.
Zebranie wiejskie odbywa się przynajmniej raz w roku, najczęściej w sierpniu lub we wrześniu w związku z koniecznością uchwalenia funduszu sołeckiego.
Mieszkańcy poprzez zebranie wiejskie mają duży wpływ na funkcjonowanie sołectwa. Do wyłącznej kompetencji zebrania wiejskiego należy wybór sołtysa i towarzyszącej mu rady sołeckiej. Jeśli w opinii mieszkańców władze sołectwa nie wywiązują się ze swoich obowiązków, mają oni prawo do ich odwołania. Zebranie wiejskie może również wyrażać opinie w sprawach dotyczących sołectwa, w szczególności jeśli wystąpi o to organ Gminy lub inne jednostki (np. sprawy dotyczące zagospodarowania przestrzennego). Zebranie wiejskie decyduje również o sposobie wydatkowania funduszu sołeckiego.
Zebranie wiejskie może być zwołane z inicjatywy:
sołtysa,
Burmistrza,
Rady Miejskiej.
Ponadto może zostać zwołane na pisemny wniosek 1/10 mieszkańców uprawnionych do głosowania. Wówczas zebranie wiejskie powinno zostać zwołane w ciągu 14 dni od dnia złożenia wniosku.
Mieszkańcy powinni zostać powiadomieni o zebraniu wiejskim co najmniej na 7 dni przed jego terminem. Zawiadomienie o zebraniu wywiesza się na tablicach ogłoszeń oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty (strona internetowa, media społecznościowe). Zawiadomienie powinno zawierać następujące informacje:
na czyj wniosek jest zwoływane,
określenie daty, godziny i miejsca spotkania,
podanie proponowanego porządku obrad.
Ciekawostka: w niektórych sołectwach (zwłaszcza o charakterze rolniczym) nadal popularną formą informowania o zebraniu wiejskim jest kurenda. Kurenda to pismo urzędowe w formie papierowego ogłoszenia, które przekazywane jest od domu do domu przez sąsiadów. Może być do niego dołączona lista podpisów, na której mieszkańcy potwierdzają zapoznanie się z informacją. Taką formę informowania mieszkańców deklarowało ponad 60% sołtysów (dane z 2006 roku).
Przewodniczącym zebrania wiejskiego jest sołtys. Wyjątkiem jest:
nieobecność sołtysa trwająca dłużej niż 20 dni. Wówczas zebraniu przewodniczy członek rady sołeckiej wskazany przez Burmistrza.
wyborcze zebranie wiejskie, któremu przewodniczy Burmistrz lub jego zastępca.
Mieszkańcy uczestniczący w zebraniu, którzy są uprawnieni do głosowania, składają podpis na liście obecności.
Ważne: często lista obecności używana jest do określenia liczby osób głosujących nad uchwałą. Należy zwrócić szczególną uwagę, aby na liście obecności podpisali się wyłącznie mieszkańcy uprawnieni do głosowania. W tym celu można przygotować osobne listy: dla mieszkańców mogących głosować, dla mieszkańców nie posiadających prawa do głosowania, dla gości, itd.
Przewodniczący otwiera obrady zebrania wiejskiego i przedstawia obecnym porządek obrad. Zbiera ewentualne uwagi dotyczące porządku obrad. Jeśli nie zgłoszono uwag, porządek obrad zostaje uznany za przyjęty.
Głosowania nad uchwałami zebrania wiejskiego odbywają się jawnie. Do przegłosowania uchwały potrzebna jest zwykła większość głosów. W głosowaniu mogą brać udział wyłącznie mieszkańcy sołectwa, posiadający czynne prawo wyborcze. Wynik głosowania podawany jest niezwłocznie przez Przewodniczącego.
Z każdego zebrania wiejskiego sporządzany jest protokół, spełniający wymagania podane w § 23 statutu Sołectwa Daleszewo. Protokół sporządza protokolant - osoba wybrana przez sołtysa, przez zebranie wiejskie lub sam sołtys. Dokumentację sołtys przekazuje Burmistrzowi w terminie 7 dni po odbyciu zebrania.
Kliknij i doczytaj >> § 23 Statutu Sołectwa Daleszewo
§ 23. Z każdego zebrania wiejskiego sporządza się protokół, który winien zawierać:
1) datę, miejsce, godzinę zebrania i oznaczenie, w przypadku zebrania wyborczego, w którym terminie zebranie się odbywa;
2) liczbę mieszkańców biorących udział w zebraniu, stwierdzenie jego prawomocności, nazwisko i imię przewodniczącego, protokolanta;
3) nazwiska osób zaproszonych na zebranie i oznaczenie ich funkcji;
4) sprawozdanie sołtysa z realizacji uchwał i wniosków z poprzedniego zebrania,
5) przebieg obrad, zwięzłe streszczenie przemówień i dyskusji oraz sformułowanie zgłaszanych wniosków i podjętych uchwał;
6) uchwały podjęte w trakcie zebrania;
7) podpis przewodniczącego zebrania i protokolanta.
Nieco inny przebieg od klasycznego zebrania wiejskiego ma zebranie wyborcze, na którym dokonywany jest wybór sołtysa i rady sołeckiej.
Więcej na ten temat w artykule "Wybory".